Blog Energetyczny

Koszty związane z energią stają się coraz bardziej istotnym punktem w budżetach firm. Podejmowane są więc różne działania związane z obniżeniem ceny energii (inny dostawca, inny sposób zakupu), prowadzona jest reorganizacja działań pozwalająca na zlecenie części energochłonnych procesów na zewnątrz. Natomiast niewiele firm zastanawia się nad faktycznym ryzykiem biznesowym w odniesieniu do energii. Wydawać by się mogło, że jeśli mamy uregulowane podejście do zakupów mediów energetycznych oraz zapewnioną odpowiednią dystrybucję, to pozostaje już tylko płacić rachunki. Niestety, ostatnie lata pokazały, że zmiany cen mogą być dużym wyzwaniem.
Warto zastanowić się również, co poza ceną mediów energetycznych może wpłynąć na bezpieczeństwo firmy. W ostatnich latach miały miejsce wyzwania związane z ograniczeniem poboru mocy (20 stopień zasilania w 2015 roku) lub okresowe długie przerwy w dostawie energii elektrycznej (m.in. 8 kwietnia 2008 roku w Szczecinie).

Jak w takim razie uwzględniać ryzyko związane z energią? Najlepiej – racjonalnie.
Część ryzyka przejmują oczywiście dostawcy mediów energetycznych, warto jednak pamiętać o zapisanych w umowie obowiązkach odbiorcy. Będzie to m. in. Ustalenie poziomu poboru mocy przy różnych stopniach zasilania.Jeśli bezpieczeństwo prowadzonych w firmie procesów jest wyjątkowo wrażliwe na stabilne dostawy energii – może warto przeanalizować w ramach audytu energetycznego alternatywne możliwości zaopatrzenia w energię. Możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii są coraz szersze, a rozwój w tym temacie zachęca do śledzenia zmian.

Jak często spotykacie się z brakiem porozumienia pomiędzy księgowym a energetykiem? Wiadomo, często trzeba iść na kompromis, jednak nieuzasadnione ustępstwa mogą prowadzić do „zaciemnienia” faktycznej sytuacji związanej z bilansowaniem zużycia i kosztów energii. W sytuacji, gdy pomiędzy wskaźnikami zużycia energii w poszczególnych procesach a zestawieniem finansowym wprowadzamy różnego typu współczynniki korygujące otrzymywane wyniki istnieje duże ryzyko, że trudno będzie skutecznie zarządzać zmianami.

Warto uporządkować podejście do obliczania wskaźników związanych z energią w taki sposób, aby pozwalały na faktyczne zarządzanie w tym zakresie. Spójne zaplanowanie wskaźników na poszczególnych poziomach funkcjonowania firmy: zarządczym, organizacyjnym na poziomie procesów i operacyjnym pozwoli zarówno na znalezienie potencjałów wskazujących możliwości oszczędzania jak i wyraźnie pokaże, w których obszarach pojawia się ryzyko przekroczenia założeń budżetowych. Więcej informacji na temat planowania o obliczania wskaźników związanych z korzystaniem z energii w planowanym artykule „Ocena efektywności energetycznej w firmie”.

Czy jest w ogóle możliwe? Oczywiście! Wymaga najpierw rzetelnego bilansu energii (najlepiej wykonania audytu energetycznego) i odniesienia do budżetu firmy. w każdym działaniu ważne są odpowiedzi na dwa pytania:
1. Ile będzie nas to kosztowało?
2. Ile zyskamy na tym działaniu?
Jeżeli więc zainwestujemy w usprawnienia w tym obszarze, który ma niewielki wpływ na zużycie energii i jej koszty – w budżecie firmy możemy nie zobaczyć różnicy. Natomiast warto sprawdzić, w których miejscach energia (i również nasze pieniądze) przeznaczana jest na straty.

Świetnym przykładem jest sieć sprężonego powietrza – nie sprawdzając jej szczelności możemy być narażeni na wysokie koszty. Bardzo szacunkowe obliczenie pokazuje, że jedna nieszczelność kosztująca rocznie:
800 zł – może być niewyczuwalna i niesłyszalna,
1600 zł – można ją poczuć, ale nie usłyszeć,
5600 zł – może być zarówno słyszalna, jak i wyczuwalna.
A to tylko jedna z możliwości. Przeanalizowanie sposobu korzystania z urządzeń, linii produkcyjnych i różnych mediów energetycznych i wprowadzenie zmian w postępowaniu lub drobnych korekt istniejących rozwiązań może pozwolić nawet na 20% mniejsze wydatki na energię. Aby to było możliwe, trzeba się dobrze przygotować do wykonania audytu energetycznego, niezależnie czy planujemy wykonać go samodzielnie, czy zlecimy ten temat zewnętrznym firmom. Jak współpracować z audytorem energetycznym i jak wykorzystać w pełni potencjał z audytu energetycznego znajdziecie w kolejnych artykułach.

Nie trzeba nikogo przekonywać, że bez kompetentnych pracowników działania związane z korzystaniem z energii nie są możliwe. Wymagania prawne regulują ponadto, przy jakich czynnościach konieczne są odpowiednie kwalifikacje i uprawnienia. Jednak często zapominamy, że nie tylko bezpośrednio tam, gdzie są instalacje i urządzenia konieczna jest wiedza związana z korzystaniem z energii.
Zależnie od przydzielonych obowiązków, bez zrozumienia tematu trudno o prawidłowe wykonanie zadań i porozumienie pomiędzy osobami, które powinny współpracować. Jeśli więc sposób planowania produkcji ma wpływ na wynik energetyczny firmy – zadbajmy o to, by technolog, planista czy kierownik produkcji mieli możliwość uzupełnić swoją wiedzę o niezbędne zagadnienia dotyczące energii.

Jeśli zakup urządzeń, usług lub rozwiązań ma wpływ na wynik energetyczny – podobnie, zadbajmy o niezbędne dokształcenie odpowiedzialnych za to pracowników. Nawet podstawowe zagadnienia dotyczące korzystania z energii mogą sprawiać problem, jeśli nie mamy odpowiedniego przygotowania.
Osobnym tematem jest świadomość związana z efektywnością energetyczną. Bez niej trudno będzie o skuteczne wprowadzenie zmian. Dlatego warto włączać w rozmowy o wyniku energetycznym firmy wszystkie osoby, które faktycznie wpływają na zużycie energii. Rozwiązania powinny być oczywiście zróżnicowane i dobrane do poszczególnych obszarów działania, jednak warto je zaplanować wraz z planowanymi oszczędnościami.

Trudno jednak wśród licznych zadań znaleźć jeszcze energie na energię! Jednak tu też można znaleźć wygodne rozwiązania. Jasne jest, że nie prowadzimy działalności żeby oszczędzać energię, tylko tak chcemy prowadzić działalność, żeby racjonalnie z tej energii korzystać.
Niby gra słów, ale różnica jest! Powyżej opisane działania są przygotowaniem do tego, aby podczas każdej decyzji w domyśle uwzględniać również wpływ na wynik energetyczny.

Jeśli planujemy zakupy wyposażenia, urządzeń to zastanówmy się, jakie rozwiązania będą korzystane nie tylko z punktu widzenia produkcji czy usług, ale również jak wpłyną one na wynik energetyczny. Jeśli zlecamy projekt nowej linii technologicznej – to uwzględnijmy w wymaganiach projektowych również wytyczne dotyczące wykorzystania energii. Osobne planowanie rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną jest dość trudne, ale włączanie ich w bieżące plany rozwojowe jako jeden z wymaganych elementów pozwoli na systematyczne oszczędności.